Plan Pisas om Caracasbaai verder te Moderniseren waarbij Vrije Toegang Kustlijn nog verder in Gevaar komt?

Het onderwerp over eigendom en toegankelijkheid van de stranden op de Nederlandse Antillen is al jaren een discussiepunt. Van wie zijn de stranden op Bonaire, Curaçao, etc.?

Veel mensen zijn de toegang tot stranden geweigerd. Sommige mensen, eigenaren en uitbaters die aan de kust wonen, eigenen zich de stranden toe, wat tot ergernis en discussies leidt op sociale media anno 2024.

Openbaarheid van Stranden :

Op Curaçao zijn alle stranden officieel openbaar volgens de Landsverordening Openbare Wateren en Stranden (PB 1989, no. 77). Deze wet bepaalt dat de kuststrook tot 50 meter vanaf de hoogwaterlijn tot het openbaar domein behoort. Hierdoor heeft iedereen recht op vrije toegang tot deze gebieden.

Bedrijven mogen faciliteiten zoals strandstoelen, parasols en toiletten aanbieden, maar zij mogen de toegang tot het strand zelf niet volledig blokkeren.

Artikel 24, 25 en 26 uit Boek 5 van het Burgerlijk Wetboek van Curaçao :

Hier is een eenvoudige uitleg van de relevante artikelen die de eigendom en toegankelijkheid van stranden regelen:

• Artikel 24: Onroerende zaken die geen andere eigenaar hebben, behoren toe aan het Land Curaçao waar zij zijn gelegen.
  • Wat betekent dit? Onroerende zaken zoals land en gebouwen zonder specifieke eigenaar worden automatisch eigendom van de overheid van Curaçao.
• Artikel 25: De bodem van de territoriale zee is eigendom van het Land Curaçao.
  • Wat betekent dit? De zeebodem binnen de territoriale wateren van Curaçao is eigendom van de overheid.
• Artikel 26: De stranden der zee, de grond onder de binnenwateren, alsmede de grote en kleine eilanden en platen die in die wateren voorkomen, worden vermoed eigendom te zijn van het Land Curaçao waar zij zijn gelegen.
  • Wat betekent dit? Stranden, de grond onder binnenwateren en de eilanden worden beschouwd als eigendom van de overheid, tenzij het tegendeel wordt bewezen.
• Beperking van de openbaarheid van stranden door vervreemding, bezwaring, ingebruikgeving of anderszins, behoeft een bij landsverordening te verlenen bijzondere toestemming.
  • Wat betekent dit? Beperkingen van de toegankelijkheid van stranden vereisen speciale wettelijke toestemming via een specifieke landsverordening.

Voor de volledige tekst van deze artikelen kunt u de officiële bron raadplegen: Burgerlijk Wetboek van Curaçao, Boek 5. Caracasbaai is het enige door PAR beloofde overgebleven strand waar het lokale volk van Curacao nog onbetaalde toegang tot heeft.

Kan iemand eigenaar worden van een strand op Curaçao?

Gezien artikel 25 van het Burgerlijk Wetboek van Curaçao is de bodem van de territoriale zee eigendom van het Land Curaçao. Voor stranden, zoals vermeld in artikel 26, blijft de eigendom bij de overheid tenzij er speciale wettelijke toestemming is verleend via een landsverordening.

Hierdoor is het zeer onwaarschijnlijk dat individuen of bedrijven volledig eigendom van een strand kunnen verkrijgen. In een artikel van het Antilliaans Dagblad van 5 november 2011, werd het proefschrift van Jeffrey Sybesma besproken. Hij stelt dat alle stranden vrij toegankelijk moeten zijn.

Prof. Jan de Boer benadrukte tijdens de verdediging van het proefschrift het belang van artikel 26, lid 2, van het Burgerlijk Wetboek van Curaçao, dat bijzondere toestemming vereist via een landsverordening om de openbaarheid van stranden te beperken.

Prof. De Boer stelde kritische vragen over de handhaving van deze regelgeving en vroeg zich af of kuststroken, zoals die van het Palapa Curaçao Beach Resort, zonder de vereiste wettelijke toestemming zijn uitgegeven.

Hij wees erop dat indien de overheid kuststroken zonder de noodzakelijke toestemming heeft uitgegeven, deze handelingen nietig zijn volgens artikel 40, lid 2 van Boek 3 van het Burgerlijk Wetboek van Curaçao.

Het is essentieel om het verschil tussen eigendom en toegang te begrijpen. Eigendom betekent dat een persoon of entiteit wettelijk eigenaar is van een stuk grond. Toegang verwijst naar het recht van het publiek om het strand te gebruiken.

Essentie van Overwegingen bij Toegangsweigering :

In het verleden werden sommige stranden bij hotels of particuliere eigendommen ontoegankelijk gemaakt voor het publiek. Dit gebeurde vaak omdat eigenaren of exploitanten geloofden dat ze het recht hadden om hun eigendom af te schermen voor commerciële doeleinden of privacy.

Echter, de wet is hierin duidelijk: toegang tot stranden moet openbaar blijven!

De uitspraak ECLI:NL:OGEAC:2021:180 van het Gerecht in eerste aanleg van Curaçao maakt dit nog duidelijker. Hierin werd de openbaarheid van het strand bij het Marriott-hotel besproken.

Het was mogelijk om de openbaarheid van het strand te beperken door middel van een beheersovereenkomst tussen het Land en de exploitant van het hotel.

Deze overeenkomst bepaalde dat het strand gedurende de nachtelijke uren afgesloten kon worden, zonder in strijd te zijn met de wettelijke vereisten. Dit geeft aan dat hoewel eigendom bij een entiteit kan liggen, de toegang onderhevig is aan publieke rechten en wettelijke regels.

Opspuiten van Stranden :

Bij het opspuiten van stranden zijn er extra overwegingen en procedures die gevolgd moeten worden:

1. Vergunning voor Opspuiten: Een vergunning moet worden aangevraagd bij de relevante autoriteiten, zoals het Ministerie van Verkeer, Vervoer en Ruimtelijke Planning (VVRP). Dit omvat een milieueffectrapportage (MER) om de impact van het project te evalueren.
2. Goedkeuring en Publieke Consultatie: De overheid beoordeelt de aanvraag en kan publieke consultaties houden om de mening van de gemeenschap te horen voordat een definitieve beslissing wordt genomen.
3. Concessieaanvraag: Na goedkeuring en opspuiten kan een concessie worden aangevraagd voor het beheer en de exploitatie van het nieuwe strand.

Kustwateren :

Het water voor een strand op Curaçao valt eveneens onder de wetgeving van openbaar domein, wat privé-eigendom onmogelijk maakt. Activiteiten in kustwateren zijn gereguleerd via concessies en vergunningen:

• Concessies: Bedrijven en particulieren kunnen concessies aanvragen voor specifieke activiteiten zoals het aanleggen van steigers of het exploiteren van duikscholen. Deze concessies geven het recht om bepaalde activiteiten uit te voeren, maar veranderen het eigendom van het water niet.
• Vergunningen: Vergunningen zijn vereist voor constructies en commerciële activiteiten in kustwateren. Deze worden verleend onder strikte voorwaarden om de openbare toegang en het milieu te beschermen.
• Milieuwetgeving: Alle activiteiten moeten voldoen aan milieuwetgeving en vaak een milieueffectrapportage ondergaan om negatieve impact te minimaliseren.

Veelgestelde Vragen :

1. Zijn alle stranden op Curaçao openbaar? Ja, volgens de “Landsverordening Openbare Wateren en Stranden” (PB 1989, no. 77) zijn alle stranden officieel openbaar en moet de toegang voor iedereen vrij zijn.
2. Kan ik een strand privé bezitten op Curaçao? Nee, stranden kunnen niet in privébezit zijn. Bedrijven kunnen echter concessies verkrijgen voor het beheren van faciliteiten op een strand.
3. Wat zijn de regels voor het opspuiten van een strand? Voor het opspuiten van een strand is een vergunning nodig, inclusief een milieueffectrapportage. Na goedkeuring kan een concessie worden aangevraagd voor het beheer van het nieuwe strand.
4. Kan ik het water voor een strand in privébezit krijgen? Nee, het water voor een strand kan niet in privébezit zijn. Activiteiten in kustwateren kunnen echter worden uitgevoerd onder concessies en vergunningen die de openbare toegang en het milieu beschermen.
5. Wat zijn concessies en vergunningen voor kustwateren? Concessies en vergunningen geven het recht om specifieke activiteiten in kustwateren uit te voeren, zoals het aanleggen van steigers of het exploiteren van duikscholen. Het eigendom van het water blijft bij de overheid.

Belangrijke Punten om te Onthouden :

• Stranden op Curaçao zijn in principe openbaar en eigendom van de overheid.
• Beperkingen van de toegankelijkheid van stranden vereisen speciale toestemming via een landsverordening.
• Zonder de juiste wettelijke toestemming blijven dergelijke beperkingen ongeldig en zijn de stranden toegankelijk voor het publiek.

Indien iemand beweert eigenaar te zijn van een strand op Curaçao, is het cruciaal dat de specifieke landsverordening die dit recht verschaft wordt getoond.

Zonder deze wettelijke toestemming blijft het eigendom en de openbaarheid van stranden gegarandeerd voor het publiek. Tot heden heb ik zo’n landsverordening niet gezien.

AVR-Law / Crickey Amigu di Natura Foundation 2024.